Vitamin nedir?

VİTAMİN NEDİR?

Vitaminler, organizmanın işleyişi için gerekli olan ve önemli rol oynayan hayati önem taşıyan maddelerdir. Vitaminler, gıda yardımıyla ya da ilaçlarla da alınan besin öğeleri olarak da ifade edilmektedir.Oldukça kompleks bir yapıya sahip insan vücudu birçok fonksiyonu da gerçekleştirmekle görevlidir. Bu fonksiyonları yerine getirebilmek için vücutta bulunması gereken birtakım maddeler vardır. Bu maddelerden biri de vitaminlerdir.

Vitaminlerin bir kısmı vücutta üretilirken bir kısmı ise dışarıdan besinler yardımı ile alınmak zorundadır. Meyve, sebze, bakliyat ürünleri ya da hayvansal gıdalar gibi yollarla alınabilirken; beslenme ile yeterince alınamayan vitaminler ise ilaçlar yoluyla takviye edilebilmektedir. İnsan vücudu için büyük bir önem taşıyan vitaminlerin alınması konusunda da bazı detaylara dikkat edilmesin de büyük faydalar sağlayacaktır.

Vitaminler; özelliklerinden dolayı iki grupta ele alınmaktadır;

1-Yağda çözünen; A, D, E, K vitaminler,
2-Suda Çözünen; B grubu vitaminler, C, H ve P vitaminleridir.

1.1.A VİTAMİNİ

Berrak ve sarı bir kristal şeklinde olan A vitamini, 1913 yılında büyüme faktörü olarak tanımlanmış olup 1930 yılında ise kimyasal yapısı anlaşılabilmiştir. A vitamini, bağışıklığı doğrudan etkilemktedir ve eksikliğinde ise ciddi anlamda sağlık sorunlarına yol açıyor.

A vitaminin doğrudan bulunduğu kaynaklar ise yeşil yapraklı sebzeler ve turuncu sebzelerdir. Ayrıca süt, yumurta sarısı ve balıkyağı, kabuklu deniz canlıları gibi hayvansal gıdalarda da A vitamini bol miktarda bulunur.

1.2.D VİTAMİNİ

D vitamini kemik sağlığı için gerekli olan bir vitamindir. Yağda çözünenler grubunda yer alır. Görevi ise; kalsiyumun kemikte tutulmasını ve kemiğin güçlenmesini sağlamaktır. D vitamini eksikliğinde; osteoporoz, osteomalazi, raşitizm, hipertansiyon, cilt kuruluğu, diyabet, tırnaklarda şekil bozukluğu, kanser, astım, saç dökülmesi gibi hastalıklara neden olur.

D vitamini balık yağı, balık, yumurta sarısı, süt ve süt ürünleri, mantar gibi besinlerden temin edilebilirken, en doğal ve kolay elde etme yolu ise güneş ışıklarıdır. Buna bağlı olarak güneşte kurutulmuş gıdalarda da bol miktarda bulunmaktadır.

1.3.E VİTAMİNİ

Yağda çözünen vitaminlerden biri de E vitaminidir. Temel görevleri; radyasyona karşı koruyucu etki sağlayıp, yaraların daha hızlı bir şekilde iyileşmesine yardımcı olmaktır. Damar sertliği ve damar tıkanıklığını önler. Evitamini eksikliğinde çabuk yorulma, kansızlık, kısırlık, yaraların geç iyileşmesi ve karaciğer rahatsızlıkları meydana gelir.

E vitamini eksikliği pek rastlanmayan bir durumdur. Balık yağı, ton balığı, sardalye, ceviz, fındık, yumurta sarısı ve domateste bol miktarda bulunmaktadır.

1.4.K VİTAMİNİ

K vitamini de yağda çözünebilen bir vitamindir. Kanın pıhtılaşması ve sağlıklı bir kemik gelişimi için önemlidir. Dolayısıyla eksikliği halinde kanın pıhtılaşma süresi gecikir, buna bağlı olarak diş etleri ve idrar yollarında kanama görülebilir.