SPORCU SAĞLIĞI VE SPORCULARIN BESLENMESİ HAKKINDA BİLGİLER

Sporcu kişi ya da kişilerin beslenmesi, sporcu ya da olmasın, atletik performans için yapılabileceklere yönelik beslenme ve sentez spor bilimlerinin araştırmalarının yapılarak uygulandığı bir beslenme bilimidir. Bundaki amaç sporcunun performansını korumak ve sağlını dengede tutmaktır.

Doğru planlanmış olan bir beslenme programı ile sporcu kişi ya da kişilerin antrenman performansı sırasında ve sonrasında ki toparlanma süresini minimum düzeye indirmektedir. Bu olay sonucu sporcu kişi ya da kişilerin performans çizelgesinde artış sağlaması anlamına gelmektedir. Aynı zamanda sporcunun hastalıklara karşı korunma direncini ve fiziksel çaba gerektiren zorlu antrenman performanslarında vücudun daha sağlıklı kalmasına yol açmaktadır. Beslenme şekli dönemsel yapılandırılarak kilo alınılabilir, istenir ise kilo verilebilir. Hatta sezona göre daha az antrenman ya da daha fazla antrenman yapılması son derece mümkündür. Sporcu kişi ya da kişilerin özel durumlarına bağlı olarak beslenme programında farklılıklar yapılabilir.

Yapılan spora göre değişikli gösterilmesi mümkün olan sporcu beslenmesinde aynı zamanda sporcu kişi ya da kişilere göre değişiklik gösterilmesi de mümkündür. Sporcu kişi vejetaryen mi? beslenme alışkanlıkları nasıl? Klinik çizelgesinden psikolojik durumlarına kadar birden fazla etken olaylar beslenmeyi son derece etkilemektedir. Bu programdaki amaç spor yapan kişi ya da kişilere yarar sağlayabilecek beslenme programı ve sakatlık durumlarının en az düzeye indirerek, performans düzeyini maksimum seviyeye çıkartmaktır.

Beslenmenin Performansa Etkisi

Futbol, basketbol, voleybol, koşu, tenis gibi spor dallarında spor yapan sporcuların birçok spor dalında gösterdikleri performans ve başarılara ulaşmaları için dikkat ettiği önemli konulardan biri beslenmedir. Birçok sporcunun bunu bir iş olarak görerek profesyonel düzeyde bu işi yapması için belli bir beslenme alışkanlığı ve düzenlerinin olması gerekmektedir.

Sporcu olan kişi ya da kişilerin bulundukları spor dalında profesyonel düzeye çıkıp, kendi dallarında başarı sağlamalarının yolu dengeli beslenerek vücut performanslarını düzenli olarak arttırmalarından geçmektedir. Beslenme vücut performanslarında bir artış sağladığı kadar, mental olarak ta bir kazanç elde ettirmektedir.

Profesyonel düzeydeki bütün sporcuların beslenme faaliyeti birbirlerinden farklıdır. Bu farklılıklar yapılan spora göre olduğu kadar beslenme farklılıklarına göre çeşitlilik göstermektedir. Profesyonel bir sporcunun hayatında beslenme her ne kadar önemli olsa da dinlenme, antrenman ve sosyal yaşantı gibi diğer farklı etkenler de sporcunun moral düzenine ve performansına etki eden faktörler arasında yer almaktadır.

Kötü Beslenme

Performans ve sağlık düzeyini arttırmak için yağ oluşum düzeyini minimum seviyeye indirerek kesinlikle katkı maddelerinin çokça kullanıldığı hazır yemekleri azaltmak hatta tamamen kesmek son derece mantıklı bir karar olacaktır. Katkı maddeleri vücudumuza son derece yorgunluk, halsizlik ve de yağlanma etkileri olduğu gibi sindirim sistemi üzerinde de son derece olumsuz etkileri bulunmaktadır. Sindirim sisteminde bulunan kalın bağırsaklarımızın sağlıklı gıdalarla beslenmesini sağlar isek sindirim problemleri ya da karın ağrıları gibi problemleri ortadan kaldırmış olursunuz. Lifli gıdalar ya da gaz yapmayan gıdalar sindirim sisteminizi rahatlatacaktır. Tüketilen gıdaların organik ya da katkı maddesi bulundurmamasına özen göstermeniz son derece önemlidir. Örnek verecek olur isek; şekerden uzak durmanız gerekmekte fakat tatlı kriziniz sizi mahvediyor, bu problemin çözümü elbette ki çikolata değil. İçerisinde şeker barındıran doğal, organik barlar ya da içerisinde lif yoğunluğu bulunan incir, kayısı ve elma gibi gıdalar tüketilerek bu ihtiyacı gidermek en doğrusu ve sağlıklısı olacaktır.

Bütün sporcular için geçerli olan ve ilkeler arasında birinci olan disiplin başarıya götüren yegâne bir irade örneğidir. Yasak olan ve sağlığınıza zararlı olan hiçbir yiyeceği bir seferliğine de olsa tolerans göstermeyerek iradenin sağlam tutulması gerekmektedir. Bir kere bozulan irade sonucunu ikinci irade bozulması takip etmekte, ikinci irade bozukluğunu da üçüncü irade bozulması takip ederek beslenmeyle alakalı bütün düzeninizin yavaş yavaş kaydığını ve kilo performans oranınızın bozulduğunu göreceksiniz. Bu gibi bir duruma düşmemek ve verilen emeklerin karşılığını birkaç seferde harcamamak için sporcu kişi ya da kişilerin disiplin ve iradelerini üst düzeyde tutarak beslenme düzenlerinin dışarısına çıkmamaları son derece önemli olmaktadır.

Müsabaka Öncesi Ve Sonrası Beslenme

Antrenman ya da müsabaka öncesinde önemli olan vücudun enerji duyduğu ihtiyacı azaltarak buna göre beslenmelidir. Temel enerji takviyesi veren gıdalar karbonhidrat olduğu için müsabaka ya da performans öncesinde tüketilmesi gereken en iyi besin basit karbonhidrat içeren gıdalar ve kompleksler olarak söylenebilir.

Antrenman sonrası ise önerilen besinler amaca göre farklılık göstermektedir. Sporcu kişi ya da kişilerin kas kütlesini arttırmak mı? Ya da yağ kaybını sağlamak mı? Gibi amaçlara göre besinler farklılık göstermektedir. Tabi ki esas alınması gereken harcanan enerjinin ne kadar olduğuna bağlı olarak bu harcanan enerjinin yerini doldurabilecek enerji içeren besinler koymaktır. Harcanan enerji miktarını karşılamak için bir miktar karbonhidrat ve de kas onarımı için de belli bir miktar protein içeren besinlerin tercih edilmesi son derece etkili olacaktır. Bunlara önek olarak, ızgara tavuk, kakaolu süt ve de sebze tabağı spor sonrasında tüketilmesi gereken gıdalara güzel birer örnektir.

Sporcu kişi ya da kişilerin kas kütlelerini ve enerji seviyelerini koruma altına alması için çok sık besin tüketmeleri gerekmektedir. Sorulacak soruların başında gelen sporcu kişisinin klinik her hangi bir problemi olup olmadığıdır. Tüketilecek besinlerin spor yapan kişi ya da kişilerde her hangi bir hazımsızlığa sebebiyet verip vermediği ya da bünyeye dokunup dokunmadığı analiz edilip beslenme listesi oluşturulmalıdır.

Sporcunun ek gıda desteklerine ihtiyaç duyup duymadığını, uzman bir diyetisyene danışarak öğrenmek gerekmektedir. Eğer ihtiyaç duyuluyor ise ek besinleri kullanıma başlanmalıdır. Bu gibi durumlara genel olarak verilen isim gıda takviyesidir. Birçok sporcunun bu tür ek gıdaya sporcu besin takviyeleri, sporcu gıda takviyeleri ne ihtiyaç duyduğunu ve sağlıklarının riske atmadıklarını görmekteyiz. Bu elbette ki gayet normal ve sağlıklı bir harekettir.

Protein Tozları İhtiyacı Ve Zararları

Spor yapan kişi ya da kişilerin protein ihtiyacını normal besinlerle sağlayamadıkları belirlenmiş ise protein takviyesi protein tozları yardımı ile sağlanması son derece normaldir. Bu tozlar sütten standartformuna gelene kadarki süreçler, birçok kişinin bilmesi gereken problemli ve sakıncalı birçok durum yaratmaktadır. Bunlardan bir kaçı şöyle ki; yüksek dozda protein içeren protein tozlarının üretim esnasında kullanılan ısı nedeni ile de natüre proteinlerin oluşumuna yol açmaktadır. Bu tozların markası her ne olur ise olsun içeriğinde kesinlikle bir ya da birkaç çeşit ağır metal bulunmaktadır.

Kadmiyum, arsenik, cıva ve kurşun bunlardan sayabileceğimiz sadece bir kaçıdır. Bu tür maddelerin bilindiği üzere vücutta birikmesi sonucunda organ yetmezliği ve kanser gibi ciddi problemlerin oluşumuna yardımcı olmaktadır.

Belirli bir protein vücudumuzu aktive hale getirdiğinde ortaya protein tozundan kaynaklı alerjiler meydana gelebilir. Eğer ki süt içtiğinizde mide bulantısı ve ishal gibi problemler çekiyor iseniz, kazein ve whey protein tozlarından uzak durmanız önerilir.

Ayrıca protein tozları laktoz in toleransı bulunan kişi ya da kişilerde sindirim sistemi sorunları oluşmasına neden olabilir. Toz oranını fazla kaçırırsanız böbrek rahatsızlıklarına yakalanma riskiniz artabilir.

En popüler sporcu gıda takviyeleri;  Amino Asitler, Protein Tozu, L-Karnitin, Karbonhidrat, Kreatin, Diğer Sporcu Ürünleri, Aksesuar & Shaker, Sporcu Vitamin Mineral Destekleri, Eklem Sağlığı Glukozaminler gibi ürünlerdir.