AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞI İÇİN ÖNEMLİ BİLGİLER

Ağız, sindirim sisteminin başladığı noktadır. Tüm besinler ağız yolu ile alınır. Bu besinler ağızdaki dişler yardımı ile sindirime hazır duruma gelir. Bu sebeple ağız ve dişlerimizin sağlıklı olması son derece önemlidir. Ağız bölgemizin temizliğine gereken önemi vermeliyiz. Ağız ve diş sağlığımız için aşırı sıcak veya aşırı soğuk yiyeceklerden uzak durmalıyız.Eğer aşırı sıcak bir yiyeceği tüketirsek ağız içindeki dokular yanabilir ve hasar görebilir. Yemeklerden sonra ağız mutlaka çalkalanmalıdır. Dişimizde sıkışmış olan besin parçacıkları olabilir. Bu da ağızda kötü kokuların yayılmasına neden olur. Aynı zamanda diş çürümelerine neden olabilecek bakteri ve mikroplar türeyebilir. Bu yüzden yemeklerden sonra ağız çalkalanması oldukça önemlidir. Eğer ağzın içinde herhangi bir yara oluşur ise ilgili hekime gidilerek muayene ve tedavi ettirilmelidir. Ağız sağlığında olduğu gibi aynı öneriler dişler için de geçerlidir. Diş sağlığı korunmak isteniyor ise her gün fırçalanmalıdır. Besin artıkları sadece ağız sağlığını koku yayarak veya yaralar çıkartarak olumsuz etkilemez. Aynı zamanda dişlerin arasına girerek diş çürümelerine yol açar. Ağız kokuları ve buna benzer birçok olumsuz durum, diş çürümelerinden kaynaklıdır. Bu yüzden dişlerimizi temiz tutmalı ve gereken önemi göstermeliyiz.

Ağız ve diş sağlığı iyi olan bireyler sosyal yaşantılarında bazı konularda sıkıntı çekmezler. Özellikle gülme ve konuşma gibi eylemleri rahat bir şekilde gerçekleştirirler. Bu da hayatlarını kolaylaştıran bir unsurdur.Sonuç olarak ağız sağlığı aynı zaman diş sağlığı ile ilgili bir olaydır.

Yapılan bazı araştırmalar sonucunda çocukların çoğunda diş çürümesi vakası ile karşılaşılmıştır. Diş çürümesine ağızda oluşan bakteriler sebep olmaktadır. Diş çürümesine neden olan diğer bir olay da, dişlerin arasında kalan artıklar ve besin parçacıklarıdır. Diş çürümesi sebep olan besinler genellikle karbonhidratlı ve şekerli yiyeceklerdir.

Dişlerimizin düzenli bir şekilde fırçalanmaması sonucu, diş aralarında kalan ve biriken artıklar çeşitli bakteriler vasıtasıyla parçalanırlar. Parçalanmış olan besin artıkları, bakteri ve salgılar tarafından diş plağı dediğimiz birikintileri oluşturur. Besin artıklarını parçalayan bakteriler, ortaya çıkardığı asitler sonucu diş minesini ve kemiğini oyar. Oluşan bu diş oyuğuna "KAVİTE” adı verilir. Bu oyuklar zaman içerisinde artarak büyür. Daha sonra, sert bir yapısı olan diş minesi aşıldıktan sonra, geriye kolay oyulan yumuşak bir doku kalır. Ardından oyulma devam ederek dişin özüne ulaşılır. Çürümenin diş özüne ulaşması durumunda ise diş ağrıları meydana gelir. Eğer diş ağrısı olmuyor ise bu, dişin sağlıklı olduğu anlamına geliyor demek değildir. Bu bakterilerin diş özüne ulaşması sonucunda çeşitli iltihaplar meydana gelir. Bu iltihaplanma olayına ise "APSE” adı verilmektedir. Apse oluştuktan sonra ise dişe herhangi bir müdahale yapılamamaktadır. Çünkü dişin hiçbir fonksiyonu kalmamış demektir. Yapılacak olan tek işlem iltihabın patlatılarak dişin çekilmesidir.

Diş çürümelerini meydana getiren birçok sebep bulunmaktadır. Bunlardan bazıları; insanın büyüme ve gelişme dönemlerinde fosfor, kalsiyum ve flüor içeren besinlerin yetersiz olarak alınması, aşırı şekilde tüketilen şekerli gıdalar, diş fırçalanmaması veya bu alışkanlığın edinilmemesi, sık olarak hamile kalınması, yumuşak besinleri çok tüketmek, bebeklik dönemlerinde oluşan sık ateşlenme durumu ve yanlış ilaç kullanımı gibi durumlardır. Aynı zamanda ağız açık bir şekilde uyumak da dişler için tehlikeli ve zararlı sonuçlar doğurabilir. Diş çürüklerinde erken teşhis ve tedavinin olması bireye ekonomik, sosyal ve sağlık açısından önemli bir getirisi vardır. Oluşan diş çürükleri eğer ilk aşamasında ise erken teşhis konularak tedavi edilebilir ve böylece diş kurtarılmış olur. Erken teşhisin ve tedavinin ekonomik açıdan getirisi, tedavi masrafının daha az olmasıdır. Aynı zamanda diş hekiminin de harcadığı çaba ve zaman daha az olur. Eğer çürük ileri düzeyde bir problem haline gelmiş ise, hem harcanan zaman hem harcanan çaba hem de hastanın masrafı çok olacaktır. Özetle açıklamak gerekir ise, çürük oluşumundaki erken teşhis ve tedavi, dişin kurtarılmasının yanı sıra ekonomik açıdan da olumlu bir sonuç doğuracaktır.

Diş bakımı konusu ele alınacak olursa, diş bakımının temelinde günde en az 2 defa fırçalamak vardır. Artık herkesin bildiği bir slogan haline gelen "günde en az 2 kere dişlerinizi fırçalayın” tavsiyesi herkes tarafından bilinmektedir. Bunun yanı sıra dişlerimizi sert fırçalar ile fırçalamak dişlerimize ve diş etine zarar verecektir. Bunun aksine yumuşak bir diş fırçası ve doğal bir diş macunu kullanmak diş sağlığı açısından oldukça yardımı olacaktır. Ayrıca belirtmek gerekir ki sigara ve alkol gibi kötü alışkanlıklar dişlerinize oldukça zarar vermektedir.

DİŞ SAĞLIĞINI OLUMLU YÖNDE ETKİLEYECEK BESİNLER

Diş sağlığını kötü etkileyecek olan şekerli ve asitli gıdaları tüketmek yerine doğal gıdalar ile beslenmek yardımcı olacaktır. Diş sağlığına iyi gelecek ve olumlu yönde etkileyecek bazı gıdalar mevcuttur. Bunların arasında; kereviz, peynir, kivi, yoğurt, çilek, yeşil çay, maydanoz, balık, tarçın ve kuruyemiş gibi gıdalar vardır.

Öncelikle belirtmek gerekir ki, çok çiğneyerek yutulabilen ve sindirilen yiyecekler dişler açısından daha sağlıklıdır. Bunun nedeni ise; yiyecek ne kadar çok çiğnenir ise o kadar tükürük oluşur. Bunun sonucunda ise tükürüğün oluşmasıyla, diş sağlığını kötü etkileyecek olan bakterilerin oluşma riski bir hayli azalacaktır. Aynı zamanda, lifli gıdalarda, diş aralarında kalacak olan artıkların oluşma riski oldukça azdır. Bununla beraber, lifli gıdayı tüketmek amacıyla çiğnemek dişlerde bir masaj etkisi bırakır. Bunun sonucu olarak kereviz de, hem bolca çiğnemek açısından ideal bir sebzedir hem de bol lif içerir.

Kivi, içerisinde barındırdığı C vitamini ve kalsiyum ile sağladığı fayda kadar, dişler için de o kadar faydalı bir meyvedir. C vitamininin yetersiz olarak tüketilmesi aynı zamanda dişleri de etkileyen bir unsurdur. C vitamini eksikliği sonucu ağızda oluşan bakterilerin artma potansiyeli daha yüksektir. Ayrıca diş çürümelerine kadar gidebilmektedir. Kivi de diş sağlığı ve diş eti bakımı konusunda oldukça tercih edilen ve önerilen bir meyvedir.

Peynir, kalsiyum açısından oldukça zengin bir gıdadır. Kalsiyum da dişlere iyi gelmektedir. Ağız ve diş sağlığı açısından yararlı olan peynir, ağız içindeki pH değerini korumaktadır. Bununla beraber kişinin son yediği şekerli bir yiyecek ise ve dişlerini fırçalama fırsatı yok ise peynir yemek, ağız ve diş sağlığını tehdit eden çeşitli bakterilerin oluşturduğu riski yarıya indirmektedir.

Yoğurt da peynir gibi bir süt ürünü olduğu için ve aynı zamanda kalsiyum özelliğine sahip olduğu için tam bir diş dostudur. Ayrıca her gün düzenli olarak yoğurt yemenin, ağız içinde oluşma riski olan iltihaplanmanın önüne geçmesi de bilinen bir gerçektir.

Çilek de ağız ve diş sağlığı için önemli bir meyvedir. İçerisinde barındırdığı antioksidan, mineral ve vitamin sayesinde çürüklere sebebiyet verebilecek olan bakterilerin oluşumunu engeller. Aynı zamanda çileğin içerisinde diş taşlarını eritebilecek asitler mevcuttur.

İçerisinde bolca fosfor bulunduran balık birçok rahatsızlığa iyi gelmek ile bilinir. Fosfor; diş, kemik, tırnak, saç ve cilt bakımı için oldukça önemlidir. Bunların yanında balık tüketmek sağlam dişlere sahip olmak demektir ve diş kayıpları çok nadir olarak görülmektedir.

Ağız diş sağlığı hakkındaki yazımız bilgilendirme amaçlı hazırlanmıştır. Tavsiye veya öneri niteliğinde değildir. Lütfen ağız sağlığınız ile ilgili diş hekiminize başvurunuz.